سرطان پروستات بیماریای است که در آن سلولهای بدخیم (سرطانی) در بافتهای پروستات تشکیل میشوند. پروستات غدهای در دستگاه تناسلی مردانه است. این بخش در زیر مثانه و جلوی راست روده (قسمت پایین روده) قرار دارد. این غده قسمتی از مجرای ادرار را احاطه کرده است. غده پروستات مایعی میسازد که بخشی از مایع منی میباشد.(1)
سرطان پروستات (PCa) امروزه دومین سرطان شایع در جهان است، که سالانه تقریباً 400000 نفر در اثر ابتلا به این بیماری میمیرند. عوامل متعددی مانند سن بالا، جهش های ژنتیکی، قومیت، رژیم غذایی یا التهاب در اتیولوژی PCa دخیل هستند. به طور معمول، ژن های BRCA1 و BRCA2 شما را از ابتلا به برخی سرطان ها محافظت می کنند. اما برخی جهش ها در ژن های BRCA1 و BRCA2 از عملکرد صحیح آنها جلوگیری می کند، به طوری که اگر یکی از این جهشها را به ارث ببرید، احتمال ابتلا به سرطان سینه، تخمدان، پروستات و سایر سرطان ها بیشتر میشود.(2)
فیزیولوژی و پاتوفیزیولوژی پروستات
عملکرد اصلی پروستات تولید ترشحاتی است که عملکرد و بقای اسپرم را ممکن می سازد. امروزه PCa، که یکی از شایعترین سرطان هاست. ساختار پروستات از استروما، اپیتلیوم و مجاری ترشحی تشکیل شده است. استروما از سلولها (فیبروبلاست ها، سلول های اندوتلیال مویرگ ها و عروق لنفاوی و سلول های ماهیچه صاف) و ماتریکس خارج سلولی تشکیل شده است. اپیتلیوم پروستات از سلول های (ترشحی، سلول های عصبی غدد درون ریز، میانی، پایه و بنیادی) تشکیل شده است. در مرحله رشد جنینی، رشد پروستات در بلوغ و در طول بزرگسالی، یک تعامل دائمی بین استروما و اپیتلیوم وجود دارد که طی آن هورمونهای آندروژنی و استروژنی فعالیت استروما را تحریک میکنند که باعث تحریک بیشتر رشد و تکثیر اپیتلیوم میشود.(2)
علائم
اگر هر یک از علائم زیر را دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- تکرر ادرار و گاهی اوقات فوری، به خصوص در شب
- جریان ضعیف ادرار
- احساس درد یا سوزش هنگام ادرار(دیسوریا)
- از دست دادن کنترل مثانه (بی اختیاری ادرار)
- از دست دادن کنترل روده (بی اختیاری مدفوع)
- انزال دردناک و اختلال نعوظ (ED)
- وجود خون در منی (هماتوسپرمی) یا ادرار(هماچوری)
- درد در ناحیه کمریا لگن
- حفظ وزن سالم
- ورزش منظم
- سبک زندگی نادرست و بی تحرکی اثرات منفی بسیاری را به دنبال دارد. ورزش به شما در دستیابی به وزن سالم، کمک میکند و عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشیده و التهاب را کاهش می دهد.
- مصرف ویتامین D
- رابطه جنسی
- آزمایش خون
- معاینه فیزیکی پروستات معروف به معاینه رکتوم دیجیتال یا (DRE)
- اسکن( MRI)
- بیوپسی